آبخیزداری تنها راه حفظ منابع آب و خاک کرمان

حسین شجاعی با اشاره به اینکه بحران آب یکی از چالش‌های بسیار مهم سال‌های آینده در کره زمین خواهد بود، گفت: با توجه به این که کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده و میزان بارندگی در آن از متوسط جهانی کمتر است؛ مشکل کمبود آب به طور یقین حادتر بوده و ضروری است تا تدابیر لازم برای پیشگیری از مشکلات فرا روی آینده اندیشیده شود.

او بیان داشت: عمده اهداف اجرای فعالیت‌های آبخیزداری، مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، کاهش فرسایش خا ک و رسوب دهی، کنترل هرز آب‌ها، کاهش سیل خیزی و بهره وری بهینه از نزولات آسمانی، ارتقا‌ی آگاهی عمومی و توسعه مشارکت مردم، توسعه فعالیت‌های مطالعاتی، تعیین ضوابط و استاندارد‌ها و ارزیابی اثرات اقدامات، تهیه برنامه جامع اصلاح کاربری و بهره برداری بهینه از اراضی و … هستند.

 معاون آبخیزداری منابع طبیعی کرمان، برداشت بی رویه از سفره‌های آب زیر زمینی، کاهش  پوشش گیاهی و استفاده غیراصولی از اراضی را دلیل محکمی بر موجبات برهم‌خوردن تعادل اکولوژیک و افزایش پتانسیل سیل‌خیزی حوزه‌های آبخیز دانست و تصریح کرد: به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی استان، کمبود آب و خشکسالی یک تهدید حتمی و اجتناب‌ناپذیر است که می‌توان با ارائه الگو‌های بهینه مدیریتی اثرات و عوارض پیچیده آن را تعدیل کرده و مانع از بروز بحران آب شد.  

شجاعی، سیل و خشکسالی را دو روی سکه تغییرات آب و هوا قلمداد کرد که یکی از طریق مازاد آب (سیل)  و دیگری از طریق کمبود آب (خشکسالی) عمل می‌کند.

او افزود: در راستای اهداف فوق، این اداره کل طی پارسال با اجرای ۴ پروژه بیومکانیک و بیولوژیک شامل هلالی آبگیر، بانکت، بذر کاری و نهالکاری و؛ و ۵۸ پروژه مکانیکی شامل عملیات خاکی، سنگی ملاتی، گابیون و خشکه چینی  و همچنین ۵ مورد مطالعات تفصیلی، اجرایی در ۱۷ حوضه آبخیز آغاز و تحت پوشش قرار دادن ۲۳هزارو۲۴۸هکتار با اعتبار اعتبار ۶۵۶ میلیارد ریال (از محل اعتبارات ملی، استانی، مدیریت بحران) عملیات فوق به بهره برداری رسیده است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان کرمان بیان داشت: با بهره برداری از سازه‌ها و پروژه‌های فوق شاهد، مدیریت بیش از ۸هزارو۵۰۰ هزار متر مکعب از روان آب‌های سطحی، تغذیه آبخوان‌های زیر زمینی به میزان۴هزارو۲۰۰هزار متر مکعب و کنترل فرسایش آبی به میزان ۱۶۳ هزار متر مکعب در سال هستیم.

او گفت: با توجه به اقدامات انجام شده طی سنوات گذشته، شاهد کاهش خسارت در مناطق اجرای پروژه‌های آبخیزداری هستیم که گواه این موضوع تاثیر سازه‌های آبخیزداری در بیش از یک دهم خشکسالی استان (کاهش نداشتن آبدهی قنوات و بعضا افزایش آبدهی آن‌ها در مناطقی که در بالا دست قنوات سازه‌ی آبخیزداری اجرا شده) و همچنین مدیریت و تعدیل خسارات آنی در سیلاب‌هایی که در چندین سال اخیر که طی پارسال در استان اتفاق افتاد.

شجاعی افزود: با توجه به میانگین بارندگی استان، دستاورد‌های حاصل از عملیات آبخیزداری و آبخوانداری با احداث بیش از ۸ هزار سازه در سطح ۱/۸ میلیون هکتار از حوضه‌های آبخیز می‌توان به مدیریت حدود ۴۶۰ میلیون متر مکعب از سیلاب‌ها و روان آب‌ها،   کنترل فرسایش خاک به میزان ۹ تن در هکتار، کنترل رسوب سالیانه به طور متوسط ۴ متر مکعب در هکتار، نفوذ سالیانه به طور متوسط هزارمتر مکعب آب در هر هکتار در آبخوان‌ها، افزایش تولید علوفه سالیانه به میزان ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار، تحقق اهداف توسعه پایدار زمین، بهبود شرایط اجتماعی اقتصادی آبخیز نشینان اشاره کرد.