تا دیر نشده دیگ را علم کنید، اموات منتظرند

ماه رمضان که به سراشیبی می‌افتد و شب‌های قدر، روبه پایان است، انگار حس و حال نذری پختن و خیرات برای اموات در وجود آدم زنده می‌شود و عجیب دلمان می‌خواهد آستین بالا زده و کاری برای دلمان بکنیم. اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید، زمان را از دست ندهید و تاقبل از آنکه شب‌های قدر و ماه مبارک رمضان، کوله بارشان را ببندند و ما بمانیم و یکسال چشم انتظاری، دیگ تان را بار بگذارید تا هم خودتان به فیض برسید و هم دیگران. قطعا گزینه‌های مختلفی پیش رو دارید، اما پیشنهاد ما، یک آش جو سنتی است. یک آش همه کس پسند که اگر همه فوت و فن‌های پختش را بلد باشید، زحمت زیادی ندارد و درنهایت هم می‌توانید یک آش جاافتاده خوش عطر و بو تقدیم همسایه‌ها و خانواده کنید تا ضمن فاتحه‌ای خیر اموات، ثواب افطاری را هم نصیب تان کند.

هرآنچه برای این آش اصیل لازم است،

 اما برای پختن این آش به چه موادی نیاز دارید؟ از آنجایی که می‌خواهید یک آش هیاتی بپزید، پس مقدار مواد لازم را هم بر همین اساس برایتان می‌گوییم، اما طبعا به تناسب تعداد نفرات خانواده و یا مهمان هایتان می‌توانید مواد را کم یا زیاد کنید. مثلا اگر بخواهید ۲۰، ۳۰ کاسه از آش را بین همسایه‌ها پخش کنید و قدر افطار خودتان هم نگه دارید باید این چنین تدارک ببینید.

مواد لازم: 

جو: یک کیلو

سبزی آش: یک کیلو

حبوبات (نخود، لوبیا سفید، لوبیا قرمز و چیتی و عدس): یک کیلو

پیاز: یک کیلو

سیر: دو بوته

کشک: یک کیلو

نمک، فلفل، زردچوبه و نعناع خشک: به مقدار لازم

برای شروع کار، حتما جو و حبوبات (به غیر از عدس) را از روز قبل تا سحر روزی که می‌خواهید آش را بار بگذارید، خیس کنید تا هم نفخ مواد گرفته شود و هم جو به مقدار کافی ری کند. برای آنکه آب این مواد بو نگیرد و آب تازه به حبوبات برسد، طی یک شبانه روز باید ۲ تا ۳ بار آب آن را عوض کنید. البته مشاهده شده در چنین مواقعی، هرعضو محترمی از خانواده که دلش می‌خواهد دستی برآتش داشته باشد، به سراغ مواد خیس خورده می‌رود و از سر خیرخواهی، آب آن را عوض می‌کند، اما طبیعتا تعویض بیش از حد آب ضرورتی ندارد و فقط باعث اسراف این مایه حیات می‌شود.

فرآیند پخت، از صبح خروس خوان تا وقت افطار 

 همانطور که گفتیم، آش را باید از سحر بار بگذارید تا برای افطار، حسابی جا بیفتد. حتما قابلمه‌ای انتخاب کنید که سه برابر مقدار جو و حبوبات ظرفیت داشته باشد و در اواسط روز به خاطر ری کردن جو و حبوبات، مجبور به تغییر قابلمه و یک کار اضافی نباشید. وقتی آب را به حبوبات اضافه می‌کنید و منتظر می‌مانید تا جوش بیاید، نباید درب قابلمه را بگذارید، چون هرآن احتمال سررفتن آش وجود دارد، پس هم خودتان حواستان باشد و هم به بقیه اهل خانه بسپارید که مبادا از سرلطف شان درب قابلمه را کیپ کنند. این نکته‌های ریز را می‌گوییم تا همین مساله پیش پا افتاده، منجر به سر رفتن قابلمه و کثیف شدت گاز و خلاصه دردسر‌های بعدی نشود و خدایی نکرده با مقصر دانستن همدیگر، بین تان دلخوری پیش نیاید. 

خب حالا که همزمان با خوردن سحری و خواندن نماز صبح، قابلمه به جوش آمده، دیگر کاری با قابلمه ندارید. نگران ته گرفتن آش نباشید؛ به ما اعتماد کنید و بدانید تا وقتی ملاقه را داخل قابلمه نبرید و آن را هم نزنید، آش شما ته نخواهد گرفت، اما بعد از آنکه آش را هم زدید، دیگر انتظار سازگاری از آش و شعله گاز نداشته باشید و از آن پس باید بطور مداوم دست به ملاقه شوید. از آنجایی که این آش قرار است تا دم‌دمای افطار روی گاز بجوشد، حتما قابلمه را پر از آب کنید، زیر شعله را کم کرده و درب آن را کمی نیمه باز بگذارید تا قل قل‌های ریز ریز کار خودشان را بکنند. از این پس می‌توانید به مناجات بعد از نماز و یا خواب شیرین بعد از سحری برسید. 

همسایه‌ها را در این ثواب شریک کنید

از ما می‌شنوید در ادامه مراحل پخت آش در طول روز از همسایه‌ها کمک بگیرید. نه اینکه به تنهایی از پس این کار برنیایید، بلکه اگر همسایه‌ها را پای کار بیاورید و دورهم باشید، هم ساعات روزه داری زودتر می‌گذرد، هم آن‌ها در ثواب پخت آش شریک می‌شوند و ضمنا اگر حاجتی داشته باشند، از این فرصت استفاده می‌کنند؛ پس همسایه‌هایی که با آن‌ها سلام علیک دارید و صمیمی‌تر هستید را چندساعت قبل از افطار به خانه دعوت کنید تا در پاک کردن سبزی و سرخ کردن پیاز و خلاصه بقیه کار‌ها کمک حالتان باشند و در کشیدن آش و پخش کردن آن نیز همراهی تان کنند. البته در حین انجام همه این کارها، خواندن یک دعای توسل دسته جمعی هم، لطف زیادی دارد و حتما به روزتان و نذری تان برکت خواهد داد. اما اگر خیلی با همسایه معاشرت ندارید، می‌توانید روی کمک اعضای خانواده حساب کنید؛ البته به شرطی که از قبل برای آش پزان برنامه ریزی کرده و از حضور همسر و فرزندان مطمئن شده باشید.

همین طور که جو و حبوبات درحال پختن هستند، حدود ۲ ساعت قبل از افطار، عدس و سبزی را به آن اضافه کنید و سپس پیاز و سیر داغ را به همراه چندقاشق مرباخوری زردچوبه و نعناع تفت داده شده و همچنین نمک، داخل آش بریزید. بعد از آن، یک ساعت زمان لازم است تا آش به خوبی جا بیفتد. احتمالا در این فاصله، هرکدام از حاضرین چه همسایه‌ها و چه اعضای خانواده و حتی بچه‌ها به شدت مشتاق هم زدن آش هستند و حاجت روایی، پس به چشم نذری به آن نگاه کنید و اجازه دهید همگی سهمی در پخت آن داشته باشند و به فیض برسند. 

مبادا مدیون شوید

تقریبا نیم ساعت قبل از افطار، آش شما کاملا جا افتاده و حالا دیگر باید با صلواتی بر محمد و آل محمد بروید سراغ کشیدن آن. اینجاست که باید یکبار دیگر با همسایه‌ها یا اعضای خانواده و حتی بچه‌هایی که از پس کار برمی آیند، بسیج شوید و هریک گوشه‌ای از کار را بگیرید. اول سهم مهمانان پای کار را کنار بگذارید و بعدا بروید سراغ بقیه آش. تقسیم کار کنید تا همهمه نشود. یکی آش را بریزد، یکی روی آن را با کشک و نعناع داغ تزیین کند و دیگری ظرف‌ها را داخل سینی بچیند تا دقایقی قبل از افطار برسد به دست همسایه‌هایی که احتمالا از بوی پیاز و نعناع داغ، شصت شان خبردار شده یک نذری ماه رمضانی در راه است. فقط به کسی که مسئول پخش آش است، حتما بسپارید که یا روی آش‌ها را با پارچه بپوشاند که مدیون رهگذر‌ها نشوید و یا اگر رهگذری، آش را در دست شان دید، کاسه‌ای هم به او بدهند. 

قبول حق…

حالا دیگر کارتان تمام است. قبول تان باشد و خدا رحمت کند رفتگان خودتان و همه آن‌هایی که بانی خیر شدند تا این آش خاص رمضانی به سرانجامی نیک برسد. راستی اگر هنوز دیگ آش و یکسری ظرف و ظروف‌ها شسته نشده، این کار را به مردان خانه و یا آن‌هایی که سهمی در پختن آش نداشتند بسپارید تا آن‌ها هم در ثواب این خیر بزرگ سهیم شوند و دلخوش باشند به اینکه اجرشان با امیرالمومنین (ع) است.

منبع : فارس