سیره عملی امام رضا (ع) سرشار از کرامت انسانی است

حجت الاسلام و المسلمین مصطفی جهانشاهی در نشست مجازی با موضوع «احترام به کرامت انسان از منظر امام رضا (ع)» در باره کرامت انسانی در سیره اهل‌بیت عصمت و طهارت ‏به‌ویژه امام رضا (ع)، افزود: نگاه اهل‌بیت عصمت و طهارت به انسان یک الگو برای ما است که هم به خود ‏هم به دیگران باید این‌گونه نگاه کنیم.‏

وی افزود: اهل‌بیت عصمت و طهارت ارزشمند هستند و این ارزشمندی وجوه مختلفی دارد، ارزش اهل‌بیت ‏عصمت و طهارت به این است که آنها هم انسان بوده، انسانی زندگی کرده و درس انسان بودن را به ما که ‏خود را در مکتب اهل‌بیت می‌دانیم، دادند.‏

این مسئول ادامه داد: در مورد کرامت انسانی نگاه اهل‌بیت علیهم‌السلام به انسان نگاه الگو بوده و این نگاه ‏بسیار زیبا و زیباترین جلوه جهان‌بینی است.‏

وی اضافه کرد: در تمدن‌های غیرالهی و آنچه در دنیا می‌بینیم انسان گاهی اوقات از یک پاره‌آجر ارزشش کمتر است بیان این مطلب بدان جهت است که نوع برخوردی که حاکمیت‌های موجود در جهان با انسان‌ها ‏دارند؛ یعنی جان، حقوق، حرمت، حیات و عزت انسان برای آنها بی‌عزت است و این مهم ثابت می‌کند که ‏انسان کمترین جایگاهی نزد آنها ندارد، شعار می‌دهند از حقوق بشر حمایت می‌کنند؛ اما در عمل جان یک ‏انسان با یک سنگ‌ریزه برای آنها مساوی است به‌راحتی زنان، مردان و کودکان را می‌کشند و سیاست‌هایی ‏اعمال می‌کند که انسان‌ها سال‌های سال دچار مصیبت، قحطی و مشکلات شوند؛ کشور یمن تنها بخشی از ‏این جریانات و خیانت آنها به جامعه انسانی است.‏

معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی تبلیغات اسلامی استان با بیان اینکه وجوه مختلفی به‌عنوان وجوه کرامت ‏انسانی در سیره ائمه به‌ویژه امام رضا (ع) وجود دارد، گفت: در دید اهل‌بیت عصمت و طهارت به‌ویژه امام رضا ‏‏ (ع) انسان‌ها موجوداتی هستند که شایسته محبت بوده؛ شایستگی محبت در نوع انسان فارغ از دین و مذهب ‏و قومیت است.‏

وی افزود: در نگاه کرامت انسانیِ اهل‌بیت، انسان‌دوست داشتنی است به‌گونه‌ای که در دوست‌داشتن انسان‌ها ‏گوی سبقت را از همه ربوده‌اند، پیامبر (ص) در این زمینه از همه جلوتر بود، در کتب آمده است امام رضا (ع) ‏انسان‌ها را شایسته محبت می‌دانستند ایشان حتی موقعی که مأمون عباسی طلب روش درمان و دارو کرد ‌برای او نامه نوشت و نحوه درمان را برایش توضیح داد، این نشان از دوست‌داشتن نوع بشر در این مکتب ‌است.‏

جهانشاهی با اشاره به اینکه دوست‌داشتن لازمه مکتب اهل‌بیت است، اظهار کرد: کسی که از این مسئله ‏بی‌نصیب است و انسان‌ها را دوست ندارد این فرد هیچ‌گاه به درجات حقیقی کمالات انسانی دست پیدا ‏نخواهد کرد، پیامبر (ص) این‌گونه بود، هرکه پیرو ایشان است باید این‌گونه باشد.‌

وی در تکمیل سخنان خود به موضوع امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر اشاره کرد و گفت: اگر این فریضه الهی از ‏روی محبت نباشد اثر ندارد حال اینکه این موضوع مهم باید از سر دلسوزی و محبت باشد و اگر از سر بغض، ‏خودبزرگ‌بینی و اوج باشد این اتیان به محرم و کار حرام است که آلودگی و سیاهی آن بر جان انسان ‏می‌نشیند.‏

وی با تأکید بر اینکه امام رضا (ع) نوع بشر را دوست و آنها را شایسته محبت می‌دیدند، گفت: نکته دیگر ‏کرامت انسانی در مکتب اهل‌بیت حق آموختن و یافتن حقایق بود، انسان‌ها در این مکتب حق آموختن و ‏دریافتن حقایق را داشته و دارند؛ در همین رابطه امام رضا (ع) فرمودند «رحمت خدا بر بنده‌ای را که امر ما را ‏زنده کند، دانش‌های ما را فراگیرد و به مردم بیاموزد، اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌دانستند، از ما ‏پیروی می‌کردند».

‏ معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی تبلیغات اسلامی استان اظهار کرد: وجه سوم کرامت انسان در نگاه ‏اهل‌بیت بندگی در راه خدا است، اهل‌بیت برای انسان بندگی و بردگی غیر از خدا را نمی‌پسندند و تمام تلاش ‏خود را کردند انسان‌ها برده طاغوت نباشند.‏

وی بیان کرد: رعایت حقوق دنیای انسان‌ها یکی دیگر از وجوه است که اهل‌بیت تا می‌توانستند حق انسان‌ها ‌را رعایت می‌کردند نمونه آن مزد کارگر است، در روایات منقول است امام رضا (ع) بارها گفته است وقتی ‏کسی را به کار می‌گیرید، قبل مزد و اجرت او را معین کنید و اگر چنین نکنید، سه برابر حقش هم به او ‏بدهید، خیال می‌کند که کم داده‌اید.‏

این مسئول حق‌طلب مغفرت و حق معاش عزتمندانه را یکی دیگر از وجوه کرامت انسانی در دید اهل‌بیت ‏عنوان کرد و افزود: اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام انسان‌ها را توصیه می‌کردند معاش داشته باشند، ‏زندگی و معیشت آنها عزتمندانه باشد، نمی‌خواستند کسی را ذلیل ببینند.‌ جهانشاهی اظهار کرد: این موارد میراث گران‌بهای اهل‌بیت بوده باید از آنها الگو بگیریم.