چه بلایی بر سر صرافی‌های ورشکسته می‌آید؟

از سال ۲۰۰۹، ارز‌های دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم جایگزینی غیرمتمرکز برای سیستم‌های بانکداری سنتی ارائه کرده و معاملات مالی جهانی را متحول کرده‌اند. با‌این‌حال، در سال ۲۰۲۲ به‌وضوح مشخص شد که ماهیت بدون نظارت و گاهاً غیرقانونی ارز‌های دیجیتال سرمایه‌گذاران را در‌برابر کلاهبرداری‌ها و ورشکستگی صرافی‌ها و سایر بحران‌های مالی آسیب‌پذیر می‌کند.

تنها در سال گذشته، چندین صرافی و صندوق‌ سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال از‌جمله اف‌تی‌ایکس (FTX)، سلسیوس (Celsius)، ‌تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital)، بلاک‌فای (BlockFi) و جنسیس (Genesis) موجی از ورشکستگی‌ها را به‌دلیل مدیریت ضعیف یا فعالیت‌های مجرمانه ایجاد کردند. اهرم بیش‌از‌حد و سرمایه‌گذاری‌های پرخطر و سوءاستفاده از وجوه کاربران از‌جمله دلایلی است که نقش مهمی در سقوط و ورشکستگی برخی از صرافی‌های بزرگ ارز دیجیتال ایفا کرده‌اند.

ورشکستگی صرافی‌ها و شرکت‌های فعال در بازار ارز‌های دیجیتال به میلیارد‌ها دلار ضرر مشتریان آن‌ها منجر شد و اثرات مخربی برای شهرت ارز‌های دیجیتال و اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار به‌همراه داشت.

با آغاز سال ۲۰۲۳، نگرانی‌ها همچنان ادامه دارد و سرمایه‌گذاران از امنیت دارایی‌های خود در پلتفرم‌های معاملاتی ارز‌های دیجیتال مطمئن نیستند. متأسفانه دلایل زیادی برای این نگرانی‌ها وجود دارد. وب‌سایت کوین‌مارکت‌کپ در مطلبی برخی از این دلایل را بررسی کرده که در‌ مقاله حاضر، به‌نقل از این رسانه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال به چه معناست؟

زمانی‌که پلتفرم معاملاتی و صرافی ارز دیجیتال به‌دلایل مختلفی مانند هک یا کلاهبرداری یا فعالیت‌های مجرمانه مدیران نتواند بدهی‌هایش را پرداخت یا به تعهدات مالی خود در‌قبال مشتریان و طلب‌کاران عمل کند، ورشکسته می‌شود.

آنچه در طول ورشکستگی و پس‌از‌آن برای صرافی ارز دیجیتال رخ می‌دهد، به کشور محل فعالیت و قوانین حوزه قضایی آن منطقه بستگی دارد. در این مقاله، قوانین و نحوه اعلام ورشکستگی در آمریکا را بررسی می‌کنیم. در این کشور، صرافی‌ها معمولاً برای اعلام ورشکستگی از فصل ۱۱ یا فصل ۷ استفاده می‌کنند.

تفاوت حمایت از ورشکستگی فصل ۱۱ و فصل ۷

فصل ۱۱ بخشی از قانون ورشکستگی ایالات متحده آمریکاست که به صرافی و شرکت اجازه می‌دهد تا زمانی‌که بدهی‌هایش را پرداخت می‌کند، به فعالیت ادامه دهد. شرکت ورشکسته از دارایی‌های خود به‌ترتیب به طلب‌کاران وجوه را پرداخت می‌کند. ناگفته نماند که روند بازپرداخت در فصل ۱۱ الزامی به لیکوییدکردن (نقدکردن) دارایی‌ها ندارد.

به‌طور‌کلی، اولین پرداخت‌ها به بستان‌کاران وثیقه‌دار انجام و سپس از وجوه باقی‌مانده برای بازپرداخت بدهی‌ سرمایه‌گذاران بدون وثیقه مانند مشتریان صرافی استفاده می‌شود. بنابراین، این مشتریان تقریباً آخرین ردیف بازپرداخت دارایی‌ها هستند و فقط سهمی از آنچه باقی مانده است، دریافت می‌کنند.

درمقابل در ورشکستگی فصل ۷، تمام دارایی‌های شرکت باید لیکویید شود تا طبق برنامه به بدهکاران بازپرداخت شود. در فصل ۷ نیز، بستان‌کاران وثیقه‌دار اولویت دارند و پس‌ از آنان پرداختی‌ها به سرمایه‌گذاران بدون وثیقه انجام می‌شود.

در هنگام ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال اولویت با چه کسی است؟

درمجموع با‌توجه‌به فقدان مقررات و چهارچوب قانونی کلی و جهانی ارز‌های دیجیتال، مشتریان این بازار حقوق و امنیت کمتری از بازار‌های مالی سنتی دارند. این موضوع مهمی است که سرمایه‌گذاران ارز‌های دیجیتال باید همواره به آن توجه کنند.

در ورشکستگی‌های صرافی ارز دیجیتال، بستان‌کاران وثیقه‌دار اولویت دارند و اکثر وجوه باقی‌مانده به آنان پرداخت می‌شود. این موضوع باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران خُرد صرافی سهم کمی از دارایی‌های باقی‌مانده را دریافت کنند.

بستان‌کاران وثیقه‌دار معمولاً مؤسسه‌های مالی بزرگی مانند بانک‌ها یا دارندگان اوراق قرضه هستند که همواره اولویت بیشتری نسبت‌به سرمایه‌گذاران بدون وثیقه دارند. مشتریان و کاربران صرافی سرمایه‌گذاران بدون وثیقه به‌حساب می‌آیند؛ بنابراین، در ورشکستگی‌ها باید در انتهای صف بازپرداخت منتظر بمانند.

چگونه می‌توان وجوه را از صرافی ارز دیجیتال ورشکسته بازیابی کرد؟

معمولاً صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز (CEX) کیف پول‌های کاربران را کنترل می‌کنند و کلید‌های خصوصی این کیف پول‌ها را در‌اختیار دارند. بنابراین، وقتی صرافی ورشکسته می‌شود یا مشکلی برایش ایجاد می‌شود، از‌نظر قانونی صرافی مالک محتویات این کیف پول‌ها محسوب می‌شود و کاربران نمی‌توانند ادعا کنند که مالک این کیف پول‌ها هستند.

این یعنی دارایی‌های نگه‌داری‌شده در این کیف پول‌ها به دارایی‌های ورشکستگی تبدیل می‌شوند و آماده لیکویید‌شدن به‌دست متولی برای پرداخت بدهی‌های معوق هستند. در‌نتیجه، سرمایه‌گذاران ممکن است تنها بخشی از ارزش کلی دارایی‌های صرافی را به‌دست آورند و بخشی از دارایی‌های کیف پول‌ها میان دیگر طلب‌کاران تقسیم شود.

سرمایه‌گذاران می‌توانند برای بازیابی تمام یا بخشی از دارایی‌های خود به دادگاه ورشکستگی شکایت کنند؛ ولی بسته به حوزه قضایی و شرایط پرونده ورشکستگی صرافی، فرایند رسیدگی ممکن است طولانی و پرهزینه باشد.

در‌حالی‌که شرکت‌های ارز دیجیتال معمولاً فرایندی برای توزیع وجوه به مشتریان خود دارند، تکمیل این فرایند ممکن است نیازمند زمان زیادی باشد. به‌عنوان مثال، صرافی مت گاکس (Mt. Gox) در سال ۲۰۱۴ ورشکسته شد و حال پس از گذشت تقریباً ۹ سال، برنامه‌ریزی شده است که در اواخر سال ۲۰۲۳ بدهی کاربران این صرافی بازپرداخت شود.

در کشور ما نیز این فرایند به زمان زیادی نیازمند است و در‌صورت گرفتار‌شدن در این وضعیت، باید صبر داشته باشید و از مراجع قضایی پرونده را برای بازیابی وجوه پیگیری کنید.

گام‌به‌گام با فرایند ورشکستگی فصل ۷ و ۱۱

صرافی‌ها و شرکت‌های ورشکسته از ورشکستگی فصل ۷ و ۱۱ برای دریافت حمایت و مشخص‌شدن ساز‌و‌کار بازپرداخت بدهی‌ها استفاده می‌کنند. در‌ادامه مطلب، چگونگی ثبت و پیگیری آن‌ها را توضیح می‌دهیم. به‌طور‌کلی، روند ورشکستگی فصل ۷ و ۱۱ یکسان است. با‌این‌حال، برخی تفاوت‌های جزئی وجود دارد که برای پیچیده‌نشدن مطلب آورده نشده‌اند.

• ابتدا صرافی ارز دیجیتال اعلام ورشکستگی و برای دریافت حمایت ورشکستگی اقدام می‌کند.
• سپس متولی‌ای برای نظارت بر روند لیکوییدشدن دارایی‌ها منصوب می‌شود.
• درادامه متولی دارایی‌های صرافی را در‌اختیار می‌گیرد و ارزش باقی‌مانده آن‌ها را ارزیابی می‌کند.
• در طول فرایند ورشکستگی، متولی ارتباط خود را با طلب‌کاران و سرمایه‌گذاران درباره روند بازپرداخت حفظ می‌کند.
• در روند بازپرداخت، ابتدا با طلب‌کاران و سپس بستان‌کاران وثیقه‌دار و در‌نهایت با سرمایه‌گذاران بدون وثیقه تسویه می‌شود.
• سرمایه‌گذاران می‌توانند بسته به پرونده ورشکستگی، ادعاها و شکایت‌هایی را برای بازگرداندن دارایی‌های خود مطرح و ثبت کنند.
• هنگامی‌که تمام بدهی‌ها تسویه شد، متولی دارایی‌های باقی‌مانده را بر‌اساس سهم سرمایه‌گذاری بین سرمایه‌گذاران توزیع می‌کند.

ارز‌های دیجیتال در طول ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال چگونه طبقه‌بندی می‌شوند؟

در آمریکا، درباره دسته‌بندی ارز‌های دیجیتال به‌عنوان دارایی در پرونده‌های ورشکستگی اختلاف‌نظر وجود دارد؛ زیرا در قانون ورشکستگی آمریکا این موضوع مشخص نشده است و حتی دستگاه‌های دولت فدرال ایالات متحده آمریکا نیز درباره این موضوع به‌توافق نرسیده‌اند.

ارز‌های دیجیتال را می‌توان به‌عنوان ارز (مانند پول نقد) و اوراق بهادار (مانند سهام شرکت) و کالا (مانند طلا) دسته‌بندی کرد. اینکه ارز دیجیتال در دستگاه قضایی به چه عنوانی شناخته می‌شود، اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا تأثیر مستقیمی بر میزان پرداختی به طلب‌کاران می‌گذارد.

اگر ارز دیجیتال به‌عنوان کالا طبقه‌بندی شود، متولی مسئول ورشکستگی می‌تواند ارز دیجیتال را همراه با افزایش ارزشی که در طول بررسی تجربه کرده است، بازپرداخت کند. باوجوداین، اگر ارز دیجیتال به‌عنوان ارز دسته‌بندی شود، تنها ارزش ارز دیجیتال در زمان انتقال ملاک قرار می‌گیرد.

هم‌اکنون در آمریکا، کمیسیون معاملاتی معاملات آتی کالا (CFTC) به ارز‌های دیجیتال به‌عنوان کالا نگاه می‌کند؛ در‌حالی‌که کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بر این باور است که تقریباً تمام دارایی‌های ارز دیجیتال اوراق بهادار هستند.

درحال‌حاضر، کمیسیون بورس و اوراق بهادار سخت‌گیری‌های گسترده خود را در بازار ارز‌های دیجیتال آغاز کرده است و شکایت‌های مختلف SEC از پروژه‌های ارز دیجیتالی را شاهد هستیم که به‌عقیده این کمیسیون، قوانین اوراق بهادار را نقض کرده‌اند.

همان‌طورکه گفتیم، تاکنون دادگاه‌های ورشکستگی درباره نحوه دسته‌بندی و رسیدگی به ارز‌های دیجیتال به‌توافق نرسیده‌اند؛ زیرا این فرایند بسیار پیچیده و تابع متغیر‌های مختلفی است. پس از دستیابی به نتیجه واحد و ایجاد شفافیت نظارتی، روند ورشکستگی صرافی ارز دیجیتال بسیار آسان‌تر از امروز خواهد شد.

۵ ورشکستگی مهم در تاریخ ارز‌های دیجیتال

در سال‌های گذشته، بار‌ها ورشکستگی صرافی‌ها و شرکت‌های مختلف ارز دیجیتال را شاهد بوده‌ایم. در‌این‌بین، برخی ورشکستگی‌ها بزرگ‌تر از بقیه بودند و اثرهای درخورتوجهی بر بازار و سرمایه‌گذاران گذاشتند. در‌ادامه، برخی از ورشکستگی‌های برجسته‌ و مهم‌ ارز دیجیتال را بررسی می‌کنیم.

FTX؛ ورشکستگی در نوامبر ۲۰۲۲ (آبان ۱۴۰۱)

در نوامبر ۲۰۲۲، صرافی FTX به‌دلیل مشکلات نقدینگی و فعالیت‌های مجرمانه بنیان‌گذار این صرافی، سم بنکمن‌فرید (Sam Bankman-Fried) و همکاران او، با بدهی حدود ۱۱.۶ میلیارد دلاری در‌مقابل ۴.۸ میلیارد دلار دارایی‌های باقی‌مانده در ترازنامه اعلام ورشکستگی کرد.

این ورشکستگی در‌ادامه اخبار بد و ورشکستگی‌های سال ۲۰۲۲ رخ داد و اثرهای منفی زیادی بر دیدگاه و اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار گذاشت.

Celsius؛ ورشکستگی در جولای ۲۰۲۲ (تیر ۱۴۰۱)

پلتفرم وام‌دهی سلسیوس نیز مدتی قبل از FTX، یعنی در جولای‌ ۲۰۲۲، اعلام ورشکستگی کرد. براساس گزارش‌های منتشر‌شده، با سقوط شدید قیمتی ارز‌های دیجیتال در سال ۲۰۲۲، سلسیوس متحمل ضرر‌های هنگفتی شد که بحران نقدینگی را برایش به‌همراه داشت.

در‌نتیجه، سلسیوس نتوانست خواسته‌های وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران خود را برآورده کند و برای تجدید ساختار عملیاتی و بازپرداخت مطالبات طلب‌کاران، درخواست حمایت از ورشکستگی فصل ۱۱ را ارائه کرد. گفتنی است از عملکرد مدیرعامل این پلتفرم، الکس مشینسکی (Alex Mashinsky)، بار‌ها انتقاد شده است و بسیاری از سرمایه‌گذاران او را مقصر این ورشکستگی می‌دانند.

Fcoin؛ ورشکستگی در فوریه ۲۰۲۰ (بهمن‌ ۱۳۹۸)

در فوریه‌ ۲۰۲۰، صرافی چینی Fcoin اعلام ورشکستگی کرد؛ زیرا نتوانست بیش از ۱۳۰میلیون دلار از دارایی‌های کاربران خود را بازپرداخت کند. Fcoin شکست خود را نتیجه مشکلات فنی و نقص سیستم اعلام کرد که به ایجاد میلیون‌ها تراکنش جعلی و زیان فراوان برای شرکت منجر شد.

این ورشکستگی باردیگر اهمیت امنیت و کیفیت کدنویسی را به صرافی‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه ارز‌های دیجیتال یادآوری کرد.

Cryptopia؛ ورشکستگی در می ۲۰۱۹ (خرداد ۱۳۹۸)

Cryptopia بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین صرافی کشور نیوزلند بود که برای معاملات آلت کوین‌های کوچک بازار استفاده می‌شد. این صرافی در می ۲۰۱۹ هک شد که در‌نتیجه آن، ۱۶ میلیون دلار ارز دیجیتال به‌سرقت رفت.

این شرکت نتوانست وجوه دزدیده‌شده مشتریان را بازیابی کند؛ بنابراین تصمیم گرفت تا ورشکستگی خود را اعلام و با لیکوییدکردن دارایی مشتریانش با طلب‌کاران تسویه کند. فرایند لیکویید این صرافی در سال ۲۰۲۰ تکمیل شد و طلب‌کاران بخشی از زیان خود را دریافت کردند.

Mt Gox؛ ورشکستگی در مارس ۲۰۱۴ (اسفند ۱۳۹۲)

یکی از هک‌ها و ورشکستگی‌های مهم تاریخ ارز‌های دیجیتال در سال ۲۰۱۴ اتفاق افتاد؛ زمانی‌که بزرگ‌ترین صرافی بیت کوین جهان، Mt Gox، هدف حمله قرار گرفت و تقریباً ۸۵۰ هزار بیت کوین از آن دزدیده شد‌. پس از این اتفاق، Mt Gox اعلام ورشکستگی کرد.

روند ورشکستگی Mt Gox پیچیده و طولانی بود و بسیاری از طلب‌کاران چندین سال است که منتظر دریافت دارایی‌هایشان هستند. در سال ۲۰۱۸، مدیر‌عامل سابق صرافی، مارک کارپلس (Mark Karpeles)، به‌دلیل جعل اطلاعات مالی مجرم شناخته شد؛ اما از اتهام اختلاس تبرئه شد.

پس از این هک، درمجموع ۲۰۰ هزار بیت کوین از یکی از کیف پول‌های قدیمی صرافی مربوط به قبل از ژوئن ۲۰۱۱ پیدا شد و در‌اختیار متولی ورشکستگی قرار گرفت. از این بیت‌ کوین‌ها، تعدادی در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ فروخته شد و در‌حال‌حاضر، حدود ۱۴۲ هزار بیت‌ کوین باقی مانده است. ناگفته نماند که برنامه‌ریزی شده است که این بیت کوین‌ها تا در اواخر سال ۲۰۲۳ به طلب‌کاران بازپرداخت شوند.

آیا دولت از سرمایه‌گذاری‌های شما در بازار ارز دیجیتال محافظت می‌کند؟

مقررات معاملات و فعالیت در بازار ارز‌های دیجیتال در هر کشور متفاوت است. در برخی حوزه‌های قضایی، صرافی‌ها تحت‌کنترل دولت یا چهارچوب‌های نظارتی خاص هستند؛ در‌حالی‌که در برخی دیگر از کشورها صرافی‌ها با نظارت کم یا بدون نظارت فعالیت می‌کنند.

برخلاف سپرده‌گذاری در بانک‌ها و مؤسسه‌های سنتی که از حمایت دولت برخوردارند، دولت معمولاً از سرمایه‌گذاری در بازار ارز‌های دیجیتال محافظت نمی‌کند و شما نمی‌توانید هنگام ورشکستگی و کلاه‌برداری‌ها از دولت حمایتی دریافت کنید. بنابراین، سرمایه‌گذاران ضرر‌دیده چاره‌ای به‌جز صبر برای طی‌شدن مراحل قانونی ندارند؛ مراحلی که در انتهای آن نیز معمولاً فقط بخشی از دارایی‌ها بازپرداخت می‌شود.

نبود مقررات و چهارچوب قانونی فعالیت شرکت و صرافی‌های ارز دیجیتال مشکلی است که باید در سراسر جهان برای آن راه‌حلی ارائه شود تا دیگر تکرار فاجعه‌هایی مانند سقوط صرافی FTX را شاهد نباشیم. درحال‌حاضر، قانون‌گذاری فضای ارز‌های دیجیتال در کانون توجه بسیاری از کشور‌های جهان قرار دارد و در کشور ما نیز اقداماتی برای این منظور انجام شده است.

ریسک سرمایه‌گذاری در صرافی‌ها و قانون‌گذاری ارز‌های دیجیتال در ایران

پس از همه‌گیری کرونا و افزایش سرمایه‌گذاری و استفاده از ارز‌های دیجیتال در کشور، بازار ارز‌های دیجیتال به یکی از بازار‌های مالی محبوب‌ تبدیل شده است و بسیاری سرمایه خود را به ارز دیجیتال تبدیل کرده‌اند. به‌همین‌دلیل، قانون‌گذاری در حوزه ارز‌های دیجیتال اهمیت بسیاری پیدا کرده است و نبود چهارچوب قانونی تأثیرات خود را به‌خوبی نشان داده است.

با‌این‌حال، به‌نظر می‌رسد قانون‌گذاری ارز‌های دیجیتال در دولت اولویت چندانی ندارد و با وجود اخبار و عرضه برخی پیش‌نویس‌ها درباره سیاست و قانون و احکام رمزارز‌ها، نتیجه‌ای دیده نمی‌شود.

در‌حالی‌که از سال ۱۳۹۸ استخراج ارز‌های دیجیتال قانونی شده است و مزارع استخراج می‌توانند از دولت مجوز فعالیت دریافت کنند، این شفافیت و قوانین در معاملات ارز‌های دیجیتال اِعمال نشده است. به‌دلیل نبود این چهارچوب قانونی، هم‌اکنون صرافی‌های ارز دیجیتال کشور با مشکلات مختلفی مواجه‌اند و نماد اعتماد الکترونیک یا دیگر مجوز‌های فعالیت را نمی‌توانند دریافت کنند.

در‌نتیجه، راهی برای شناسایی راحت صرافی‌های معتبر داخلی و اعتماد به شرکت‌های فعال در این بازار وجود ندارد. نبود چهارچوب قانونی علاوه‌بر ایجاد مشکلات مختلف برای صرافی و شرکت‌های ارز دیجیتال کشور، خطر سرمایه‌گذاری در این بازار را نیز برای علاقه‌مندان افزایش می‌دهد؛ ریسکی که در ورشکستگی صرافی کریپتولند به‌خوبی دیده شد.

در پرونده ورشکستگی این صرافی ایرانی، نبود شفافیت و پاسخ‌گویی مناسب به سرمایه‌گذاران و روند نامشخص بازپرداخت و آزادی مدیرعامل صرافی به‌دست دستگاه قضایی انتقادهایی را به‌همراه داشت و نشان داد که در‌صورت وقوع بحران، دولت حمایتی از سرمایه‌گذاران این بازار نمی‌کند.

با‌این‌حال، اخیراً اقدامات مفید و مهمی در‌زمینه عرضه ارز دیجیتال ملی و واردات با ارز‌های دیجیتال انجام شده است و امیدواریم که در‌این‌بین توجهات بیشتری به ایجاد چهارچوب قانونی بازار ارز‌های دیجیتال جلب شود.

چگونه از دارایی‌های دیجیتال خود در‌برابر ورشکستگی صرافی و شرکت‌ها محافظت کنیم؟

جالب است بدانید که ارز‌های دیجیتال پس از بحران بانکی سال ۲۰۰۸ و با هدف محافظت از سرمایه‌گذاران در‌برابر خطرهای سرمایه‌گذاری و ورشکستگی بازار‌های مالی سنتی ایجاد شدند؛ اما امروزه در بازار ارز‌های دیجیتال نیز این بحران و مشکلات دیده می‌شود.

اگر نمی‌خواهید شما نیز در فهرست قربانیان باشید، یکی از راه‌های کارآمد برای محافظت از دارایی‌ها استفاده از کیف پولی است که تحت‌کنترل خود شما باشد. این کیف پول‌ها خطر از‌دست‌دادن دارایی‌های شما را در‌صورت هک‌شدن یا ورشکستگی صرافی‌ها کاهش می‌دهند. شایان ذکر است که کیف پول‌های سخت افزاری مانند لجر (Ledger) این امکان را به شما می‌دهند تا ارز‌های دیجیتال را به امن‌ترین حالت ممکن نگه‌داری کنید.

توجه کنید که در‌صورت استفاده از کیف پول خصوصی، مسئولیت کامل استفاده و نگه‌داری از دارایی‌ها بر‌عهده شماست و در‌صورت گم‌شدن عبارت بازیابی یا گذاشتن آن در‌اختیار دیگران، دارایی‌های خود را برای همیشه از دست خواهید داد.

نابودی و ورشکستگی صرافی شناخته‌شده و محبوب FTX به‌خوبی نشان داد که احتمال رخ‌دادن هر اتفاقی در بازار ارز‌های دیجیتال وجود دارد؛ به‌همین‌دلیل، اگر تریدر و معامله‌گر حرفه‌ای ارز دیجیتال نیستید، پیشنهاد می‌کنیم تمام دارایی‌های خود را در کیف پول صرافی‌ها نگه‌داری نکنید. همچنین، مهم است هرگز بیش از توان مالی خود در هیچ‌یک از ارز‌ها و صرافی‌ها و شرکت‌های ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری نکنید.

جمع‌بندی

در‌حالی‌که سرمایه‌گذاری در بازار ارز‌های دیجیتال می‌تواند سود بسیار زیادی برای شما به‌همراه داشته باشد، اگر به خطرهای بازار توجه نکنید، ممکن است تمام سرمایه‌تان را از دست دهید. با درک فرایند ورشکستگی و برداشتن گام‌های صحیح برای محافظت از دارایی‌های خود، می‌توانید ریسک سرمایه‌گذاری را به‌حداقل برسانید و با اطمینان بیشتری در این بازار فعالیت کنید.