بخشش و کرامت مهم‌ترین ویژگی رفتاری امام حسن مجتبی (ع) بود

کریم آل محمد امام حسن مجتبی (ع) در کمالات انسانی، یادگار پدر (ع) و نمونه کامل جد بزرگوار خود (ص) بود و در سرشت و طینتش، برترین نشانه‌های انسانیت وجود داشت.

آن حضرت (ع) از جهت منظر، پیکر، اخلاق و بزرگواری به رسول اکرم (ص) بسیار شبیه و مانند بود. کریم آل طه (ع)، عابد‌ترین و بی اعتنا‌ترین مردم زمان به زیور دنیا بود، ۲۵ بار حج پیاده به جای آورد. در جود و بخشش امام مجتبی (ع) هم حکایات و روایات متعددی بیان شده که از جمله روایت مدائنی در مورد سفر پیاده آن حضرت (ع) همراه با امام حسین (ع) و عبدالله بن جعفر به حج است که توشه و تنخواه آنان گم شد و گرسنه و تشنه به خیمه‌ای رسیدند که پیرزنی در آن زندگی می‌کرد. پیرزن با شیر تنها گوسفندی که داشت سیرابشان کرد و به آنان غذا داد. هنگام رفتن به پیرزن گفتند: ما از قریشیم و به حج می‌رویم. چون بازگشتیم نزد ما بیا، با تو به نیکی رفتار خواهیم کرد. روزگاری گذشت و کار بر پیرزن سخت شد، از آن محل کوچ کرد و عبورش به مدینه افتاد. حسن بن علی (ع) او را دید و شناخت. پیش رفت و فرمود: مرا می‌شناسی؟ گفت: نه. فرمود: من همانم که در فلان روز میهمان تو شدم، و دستور داد تا هزار گوسفند و هزار دینار زر به او دادند. آن گاه او را نزد برادرش حسین بن علی (ع) و عبدالله بن جعفر فرستاد، آنان نیز هر یک، همان اندازه به او بخشش کردند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین بهاری کارشناس مذهبی درباره به امامت رسیدن امام دوم شیعیان گفت:  پس از شهادت امیرالمومنین(ع) امام حسن(ع) به مدت ده سال امامت امت را به عهده گرفت. از مهم‌ترین حوادث سیاسی دوران آن بزرگ وار صلح با معاویه است؛ پس از بیعت مردم با امام حسن مجتبی (ع) نامه‌هایی میان آن حضرت و معاویه رد و بدل شد و سرانجام هر دو طرف تصمیم به جنگ گرفتند. پس از آغاز جنگ، عبیدالله بن عباس از فرماندهان ارشد سپاه امام فریب مال و منال معاویه را خورد و با دریافت مبلغ یک میلیون درهم به سپاه معاویه پیوست.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین بهاری می‌گوید: با توجه به این مسئله و دلایلی که در تاریخ نقل شده است. امام مجتبی (ع) در تنگنا قرار گرفت و ناچار گردید با معاویه پیمان صلح بندد.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: این صلح نامه در تاریخ ۲۵ ربیع الاول سال ۴۱ هجری قمری امضا شد و عده‌ای از شخصیت‌های دو طرف به عنوان شهود، آن را امضا نمودند. در روز‌های آخر عمر معاویه، او که می‌خواست برای یزید از امام بیعت بگیرد، وجود امام حسن (ع) را مانع بزرگی می‌دانست لذا با ترتیب دادن توطئه‌ای امام را به دست همسرش جعده دختر اشعث بن قیس مسموم و به شهادت رساند.